นิยายเล่มนี้คืออะไร?

เป็นที่รู้กันดีโดยทั่วไป สำหรับผู้ที่อยู่ในต่างประเทศ หรือได้ติดตามผลงานของ แดน บราว์น มาตั้งแต่ก่อนนิยายเล่มนี้ว่า ในวงการวรรณกรรม และนักวิจารณ์ จัดนิยายของแดน บาวร์นเป็นแนว Conspiracy Theory เพราะนี่ไม่ใช่เรื่องแรกที่เขาเขียนแนวนี้ แต่เขาเขียนแนวนี้มาหลายเล่มแล้ว

แล้ว Conspiracy Theory มันคืออะไรล่ะ?

Conspiracy Theory หรือ ทฤษฎีสมคบคิด คือการพยายามอธิบายสาเหตุของเหตุการณ์ ปรากฏการณ์ หนึ่ง ๆ ออกมาในแง่ของเรื่องลับ ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มหรือองค์กรลับซึ่งร่วมกันสมรู้ร่วมคิดอยู่เบื้องหลัง มากกว่าจะเป็นเรื่องของกลุ่มที่เปิดเผย หรือกระทำโดยปัจเจกชนทั่วไป

เรื่องของ Conspiracy Theory มักจะเป็นเรื่องเท็จที่ถูกเสริมเติมแต่งออกมาเป็นวาระอันซ่อนเร้น มากกว่าจะเป็นสิ่งที่ปรากฏแจ้งเฉกเช่นปรากฏการณ์ปกติทั่วไปตามธรรมชาติ หรืออาจเรียกง่าย ๆ ว่า เป็น “ความจริงที่ถูกปรุงแต่งโดยไร้ซึ่งหลักฐานสนับสนุนที่เชื่อถือได้”

คำว่า “Conspiracy Theory” นี้ ถูกใช้โดยนักวิชาการในการพูดถึงตำนานพื้นบ้าน เรื่องเล่า ที่มีลักษณะพิเศษ มักมีบทบรรยายที่ถูกเสริมเติมแต่งขึ้นมาจากจุดด่างพล้อยของตำนาน คำนี้ยังใช้อย่างหยาบ ๆ เพื่อแสดงถึงการตีความที่ผิด หรือพวกข่าวลือที่ผิด ๆ ที่ก่อความวิตกกังวลในวงกว้างด้วย ทฤษฎีหรือแนวคิดใดก็ตามที่ถูกตีตราว่าเป็น Conspiracy Theory จะถูกอุปทานในแง่ลบจากคนทั่วไปเอาไว้ก่อน

ทฤษฎีสมคบคิด
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ทฤษฎีสมคบคิด (conspiracy theory) คือ เรื่องเล่า บทความที่สร้างขึ้นมาเพื่อความสนุกสนาน แสดงความคิดสร้างสรร หรืออาจมีวัตถุประสงค์ซ่อนเร้นอื่นๆเพื่อให้ประโยชน์/ให้โทษต่อบุคคลหรือกลุ่มบุคคลหนึ่งใด หรืออธิบายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ลักษณะของทฤษฎีสมคบคิดโดยทั่วไปมีข้อเท็จจริงประกอบอยู่เพียงเล็กน้อย หรือส่วนหนึ่ง เพียงเพื่อเสริมให้เกิดความน่าเชื่อถือว่ามีหลักฐานสนับสนุนที่ดูเหมือนเกี่ยวข้องกันเท่านั้น อาจมีเหตุผลสนับสนุนจากความเชื่อส่วนบุคคล ความเชื่อเกี่ยวกับทางศาสนา การเมือง หรือวัฒนธรรมที่แตกต่างไป เรื่องเหล่านี้นักวิชาการจะไม่ใช้อ้างอิง ผู้อ่านควรใช้วิจารณญานก่อนที่จะเชื่อเรื่องนั้นๆ ประเทศสหรัฐอเมริกามีหน่วยงานที่จะดูแล และกลั่นกรองเรื่องเหล่านี้โดยเฉพาะ

เดิมพบได้ในคอลัมน์เล็กๆหนังสือพิมพ์ประเภทเทบลอยด์ในต่างประเทศ ปัจจุบันพบได้มากในฟอร์เวิร์ดเมล เว็บไซต์ส่วนบุคคล และบล็อกต่างๆ

ตัวอย่างของทฤษฎีสมคบคิด
ฮิตเลอร์ และ เอลวิส เพลสลีย์ ที่จริงยังไม่ตาย แต่จัดฉากให้คนเข้าใจว่าตาย
อเมริกาให้ ฮอลลิวู้ดสร้างภาพยนตร์ออกฉายทั่วโลก เพื่อกลืนให้ทั้งโลกตกเป็นของอเมริกา
ที่จริง บุช เป็นคนบงการเบื้องหลังเครื่องบินชนตึกเวริ์ดเทรด เพราะจะได้หาเหตุบุกตะวันออกกลาง
ศาสดาศาสนาต่างๆในโลกที่จริงเป็นมนุษย์ต่างดาว


Conspiracy Theory ใน Da Vinci Code

หนังสือดาวินชีโค้ด เป็นหนังสือที่ขาดความแม่นยำและหลักฐานในการสนับสนุนเนื้อหาในหนังสือ ประเด็นและเนื้อหาของหนังสือเล่มนี้จัดว่าเป็น Conspiracy Theory เช่นเดียวกับตัวของแดน บราวน์ เอง ที่เป็น Conspiracy Buff สังเกตดูง่าย ๆ จากผลงานนิยายก่อนหน้านั้นของเขาที่ทั้งหมดล้วนเกี่ยวข้องกับเรื่องทาง Conspiracy ด้วยกันทั้งสิ้น

ในความเป็นจริงแล้วแทบไม่มีข้อมูลข้อเท็จจริงใดสนับสนุนการกล่าวอ้างของเขาเลย ซึ่งนั่นมาจากกลลวงในการนำเสนอผลงานของแดน บราวน์ ที่ใช้ชื่อหรือแหล่งข้อมูลพูดแบบกว้าง ๆ ในการสนับสนุนเนื้อหาของเขา เช่น

“นักประวัติศาสตร์”
“นักเทววิทยา”
“ข้อมูลทางประวัติศาสตร์”
“สถาบันการศึกษาชั้นนำ”
“หลักฐานที่เชื่อถือได้”
“ข้อมูลทางวิชาการ”

แหล่งข้อมูลอ้างอิงดังกล่าวเป็นการอ้างอย่างกว้าง ๆ และหยาบ ๆ แต่เมื่อมองอย่างผิวเผิน มันกลับทำให้หนังสือดาวินชีโค้ดนี้ดูน่าเชื่อถือ ดูสมจริงสมจัง และเป็นราวกับหนังสือที่ให้ข้อมูลทางวิชาการที่เชื่อถือได้ขึ้นมา และทำให้หลาย ๆ คนไม่กล้าตั้งคำถามต่อเนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ เพราะส่วนตัวเองนั้นก็ไม่ค่อยรู้เบื้องลึกเบื้องหลังของแต่ละประเด็นเท่าไหร่

แหล่งอ้างอิง

* American Heritage Dictionary, "Conspiracy theory"
* Barkun, Michael. 2003. A Culture of Conspiracy: Apocalyptic Visions in Contemporary America. Berkeley: University of California Press. ISBN 0520238052
* Dan Brown, “FAQ About Dan Brown,” www.danbrown.com/novels/davinci_code/faqs.html
* Deception Point (2002)- Outlines NASA's role in a government conspiracy.