สี
(Colors)
สีดำ (Black)
เป็นสัญลักษณ์ของความตายและยมโลกมาตั้งแต่ก่อนยุคของคริสตศาสนา พวกนอกรีตสังเวยสัตว์สีดำเป็นเครื่องบวงสรวงบรรดาเทพเจ้าในยมโลก
ในสัญลักษณ์ศาสน าคริสต์สีดำเป็นสีของเจ้าชายแห่งความมืดหรือซาตาน ในยุคกลางสีดำมีความสัมพันธ์กับศาสตร์ของพวกแม่มด
ซึ่งเรียกกันว่า ศาสตร์แห่งความดำมืด (Black art) โดยทั่วไปสีดำใช้เป็นสัญลักษณ์ของความโศกเศร้า
ความเจ็บป่วยและความตาย ส่วนสีดำและสีขาวเมื่ออยู่ด้วยกันเป็นสัญลักษณ์ของความถ่อมตน
และความบริสุทธิ์แห่งชีวิต ด้วยเหตุนี้สีดำหรือสีขาว-ดำจึงใช้เป็นสีเสื้อผ้าของบาดหลวงบางนิกาย
อาทิ นิกายออกุสติเนียน (Augustinian Order) นิกายเบเนดิคทีน (Benedictine
Order) และนิกายโดมินิกัน และเนื่องจากสีดำเป็นสีของความเศร้าโศก จึงเป็นสีที่ใช้ในพิธีสวดมนต์ในวัน
Good Friday อันเป็นวันตรึงกางเขนพระคริสต์ด้วย
สีน้ำเงิน (Blue)
เป็นสีของท้องฟ้าจึงใช้เป็นสัญลักษณ์ของสวรรค์และความรักแห่งสรวงสวรรค์
นอกจากนี้สีน้ำเงินยังใช้เป็นสีแห่งสัจธรรมด้วย เพราะเป็นสีที่ปรากฏบนท้องฟ้าเมื่อเมฆหมอกหมดไป
ภาพพระคริสต์ระหว่างที่ทรงปฏิบัต ิภารกิจในโลกมนุษย์ทรงเสื้อคลุมสีน้ำเงิน
เช่นเดียวกับภาพพระนางมารีย์ขณะกำลังอุ้มหรือเฝ้าพระกุมาร ทางศาสนจักรถือว่าสีน้ำเงินเป็นสีประจำตัวพระนางมารีย์
จึงใช้สีนี้ในวันสำคัญทางศาสนาที่จัดขึ้นเพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์ในชีวิตของพระนาง
สีน้ำตาล (Brown)
เป็นสีของความตายแห่งจิตวิญญาณและความเสื่อมทรามรวมทั้งการสละโลก ด้วยเหตุนี้นิกายฟรานซิสกัน
และนิกายคาปูชิน (Capuchin Order) จึงใช้สีน้ำตาลเป็นสีเครื่องแต่งกาย
สีทอง (Glld) ดูสีเหลือง (Yellow)
สีเทา (Gray)
เป็นสีของเถ้าถ่านซึ่งเป็นเครื่องหมายแห่งความเศร้าโศกและความถ่อมตน เป็นสีที่บางครั้งใช้ในระหว่างฤดูถือบวช
และเนื่องจากสีนี้เป็นสัญลักษณ์ของความตายทางเนื้อหนังและความเป็นอมตะแห่งจิตวิญญาณ
บางครั้งศิลปินจึงเขียนภาพพระคริสต์ทรงฉลองพระองค์สีเทาในวันตัดสินโลก
สีเทาเป็นสีของนิกายวอลลอมโบรเซียน (Vollombrosian Order) และนิกายเบเนดิคทีน
สีเขียว (Green)
เป็นสีของพฤกษชาติและฤดูใบไม้ผลิ จึงใช้เป็นสัญลักษณ์ของชัยชนะที่ฤดูใบไม้ผลิมีต่อฤดูหนาว
ซึ่งก็คือชัยชนะของชีวิตที่มีต่อความตายนั่นเอง และเนื่องจากสีเขียวเป็นสีผสมระหว่างสีเหลืองและสีน้ำเงินจึงใช้เป็นเครื่องหมายของค
วามเมตตา และการเกิดใหม่ของวิญญาณ พวกนอกรีตใช้สีเขียวเป็นสัญลักษณ์ของน้ำที่ใช้ในพิธีรับสามชิกใหม่เข้าสู่ลัทธิของตน
สีเขียวจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของของการชักนำจิตวิญญาณเข้าสู่ศาสนา ด้วยเหตุนี้นักบุญจอห์นผู้บันทึกพระคริสตประวัติจึงสวมเสื้อคลุมสีเขียวในบางรูป
สีเขียวเป็นสีที่ใช้ในเทศการเอพิฟานี (Epiphany)25 ซึ่งทางคริสตจักรจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองการมาเยือนของพวกมาจิ
เพราะในวาระนี้พระคริสต์ทรงปรากฏพระองค์ต่อพวกนอกศาสนาเป็นครั้งแรก
สีม่วงแดง (Purple)
เป็นสีที่ใช้กับกษัตริย์และแสดงให้เห็นถึงอำนาจของจักรพรรดิ์ ด้วยเหตุนี้ในบางครั้งจึงใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระผู้เป็นเจ้า
นอกจากนี้สีม่วงแดงยังเป็นสีของความโศกเศร้าและความสำนึกบาป เป็นสีที่ใช้ในเทศกาลรำลึกถึงการเสด็จลงมาประสูติในโลกมนุษย์ของพระคริสต์
และฤดูถือบวช
สีแดง (Red)
เป็นสีของโลหิตซึ่งมีความสัมพันธ์กับอารมณ์จึงเป็นสัญลักษณ์ของทั้งความรักและความเก
ลียดชัง ในหมู่ชาวโรมันถือว่าสีแดงเป็นสีของพลังที่ยิ่งใหญ่ คตินี้เหมือนกับของทางคริสต์ซึ่งใช้สีแดงเป็นสีเครื่องแต่งกายของพระคาร์ดินัล
รูปนักบุญจอห์นผู้บันทึกพระคริสตประวัติมักอยู่ในเครื่องแต่งกายสีแดงเพื่อแสดงว่าท่
านเป็นผู้รักการปฏิบัติ ตามคตินิยมของคริสตจักรสีแดงเป็นสีที่ใช้กับบรรดานักบุญผู้ยอมรับทัณฑ์ทรมาน
เพราะท่านเหล่านี้ยอมรับความทรมานจากการประหัตประหารของพวกนอกรีตยิ่งกว่าละทิ้งศรัท
ธาในองค์พระคริสต์ และเนื่องจากสีแดงเป็นสีของไฟจึงใช้ในเทศกาลเพนตีคอสต์ด้วย
สีม่วงคราม
(Violet) เป็นสัญลักษณ์ของความรักและสัจธรรมหรือความทุกขเวทนาและความเจ็บปวด
จึงใช้เป็นสีเครื่องแต่งกายของผู้สำนึกบาปอาทิ นางมารีย์ แมกดาลีน และบางครั้งใช้เป็นสีเสื้อผ้าของพระนางมารีย์ผู้พิสุทธิ์หลังการตรึงกางเขนพระคริสต์
ด้วย
สีขาว (Write)
เป็นที่ยอมรับกันทั่วไปว่าเป็นสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์แห่งจิตวิญญาณและความศักดิ์
สิทธิ์แห่งชีวิต พระคริสตธรรมคัมภีร์ กล่าวถึงสีขาวในฐานะที่เป็นสัญลักษณ์ของความสะอาดบริสุทธิ์ไว้หลายแห่ง
อาทิ ของทรงชำระข้าพระองค์ด้วยต้นฮิสสอพเพื่อข้าพระองค์จะได้สะอาด ชำระข้าพระองค์เพื่อข้าพระองค์จะได้ขาวยิ่งกว่าหิมะ
(เพลงสดุดี 51 : 7) เมื่อพระคริสต์เสด็จสู่สวรรค์ทรงฉลองพระองค์ที่มี
สีขาวกระจ่างดังแสงสว่าง (แมทธิว 17 : 2) นักบุญแมทธิวกล่าวถึงเทวทูตผู้มาผลักก้อนหินที่ใช้ปิดปากอุโมงค์เก็บพระศพพระคริสต์ไ
ว้ว่า ลักษณะของเทวทูตราวกับแสงฟ้าแลบส่วนเครื่องแต่งกายก็ขาวราวหิมะ
(แมทธิว 28 : 3) สีขาวเป็นสีฉลองพระองค์ของพระคริสต์ภายหลังที่ทรงฟื้นคืนพระชนม์
นอกจากนี้ยังใช้เป็นสีเสื้อผ้าของนางมารีย์ในรูปที่แสดงถึงความคิดอันพิสุทธิ์เกี่ยว
กับตัวเธอ เป็นสีเสื้อผ้าของเธอ ในรูปการถวายตัว และรูปที่แสดงเหตุการณ์ในชีวิตของเธอก่อนที่เทวทูตจะมาแจ้งข่าวประเสริฐ
บรรดาสาว พรหมจารีย์ของเทวีเวสตา (Vestal virgins) ในคติของชาวโรมันสวมเสื้อผ้าสีขาวเป็นสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์และความไร้เดียงสา
คตินิยมนี้รับมาใช้ต่อกับเสื้อผ้าเจ้าสาว เสื้อผ้าของผู้ที่ได้รับศีลมหาสนิทเป็นครั้งแรก
และเสื้อผ้าของผู้รับศีลแบพติสม์ สีขาวเป็นสีที่ใช้ในการทำพิธีในโบสถ์ระหว่างเทศกาลคริสต์มาส
อีสเตอร์ และเทศกาลรำลึกถึงวันเสด็จสู่สวรรค์ของพระคริสต์เพราะบาดหลวงในยุคแรก
ๆ สวมเสื้อผ้าสีขาว และเนื่องจากถือกันว่าสีขาวเป็นสีของแสงสว่าง บางครั้งจึงมีการใช้สีเงินแทน
สีเหลือง (Yellow)
เป็นสัญลักษณ์ของสองสิ่งตรงข้ามกันแล้วแต่ว่าจะใช้อย่างไร สีเหลืองทองเป็นสัญลักษณ์ของพระอาทิตย์และพระผู้เป็นเจ้า
ภาพเขียนยุคเรอเนสซองส์หลายรูปใช้สีเหลืองทองเป็นสีพื้น เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของความศักดิ์สิทธิ์ของสิ่งที่ปรากฏในภาพนั้น
รูปนักบุญโจเซฟและนักบุญปีเตอร์บางครั้งอยู่ในเสื้อผ้าสีเหลือง นักบุญปีเตอร์สวมเสื้อคลุมสีเหลืองเป็นสัญลักษณ์ของสัจธรรมที่พระผู้เป็นเจ้าทรงเผยใ
ห้มนุษย์รู้ ในทางตรงกันข้ามบางครั้งสีเหลืองใช้เป็นสัญลักษณ์ของไฟนรก
ความเสื่อมทราม ความริษยา ความทรยศและความหลอกลวง ด้วยเหตุนี้จูดาส์ผู้ทรยศจึงมักสวมเสื้อผ้าสีเหลืองมอ
ๆ ในยุคกลางพวกนอกรีตถูกบังคับให้สวมเสื้อสีเหลือง และเนื่องจากไม้กางเขนสีเหลืองใช้บอกเขตโรคระบาดจึงเกิดคตินิยมในการใช้สีเหลืองเป็น
สัญลักษณ์ของโรคระบาดด้วย