ทัศนคติทางศาสนาของลีโอนาร์โด

นิยาย พยายามทำให้คนอ่านเชื่อว่า เขาเป็นคนต่อต้านคริสตศาสนา และที่จริงบูชาเพพธิดาในศาสนาโนราณ และเป็นนักเล่นแร่แปรธาตุ

ความจริง ลีโอนาโด้ ดาวินชีนั้น เป็นคนที่ศรัทธาในคริสตศาสนา โดยเฉพาะพระแม่มารีย์พระมารดาของพระเยซูเจ้า โดยจะเห็นได้ว่า เขาได้วาดภาพพระแม่มารีย์ไว้เป็นจำนวนมาก เรามาดูผลงานบางส่วนของเขากัน

The Dreyfus Madonna
(The Madonna with a Pomegranate)
c. 1469
Oil on panel
6 1/8 x 5 in (15.7 x 12.8 cm)
National Gallery of Art, Washington

Benois Madonna
c. 1478
Oil on canvas, transferred from panel
19 1/2 x 12 1/2 in (49.5 x 31.5 cm)
Hermitage, St Petersburg

และอีกรูปครับ รูปนี้หน้าพระแม่คล้ายพระแม่ในรูปเวอร์จิ้น ออฟเดอะร๊อคมากเลย

Madonna Litta
c. 1490-91
Tempera on canvas, transferred from panel
16 1/2 x 13 in. (42 x 33 cm)
Hermitage, St. Petersburg

มีบันทึกถึงเรื่องนี้ผ่านเอกสารต่าง ๆ ของเขาเองว่า เขาอุทิศชีวิตของเขาต่อพระเจ้าผู้ทรงฤทธานุภาพ (ไม่ใช่ต่อเทพธิดา) ต่อพระนางพรหมจารีมารีอา และต่ออัครเทวดามิคาเอล และ บรรดานักบุญ เทวา ในสวรรค์

และเราจะเรียนรู้ทัศนคติของเขาได้ดีที่สุดจากภาพของเขาเอง

ภาพดังกล่าวคือภาพ

"แม่พระพรหมจารีย์ พระกุมาร และนักบุญอันนา"
The Virgin and Child with Saint Anne
1510
Oil on wood
168 x 130 cm (5 1/2 x 4 1/2 ft.)
Musee du Louvre, Paris

ภาพนี้คือภาพครอบครัวศักดิ์สิทธิ์ของบุคคล3รุ่นคือ ยาย แม่ และลูกชาย ที่ดูแล้วสื่อความรักความอบอุ่นออกมาในสีหน้าของแต่ละคน

ภาพนี้นอกจากเป็นภาพสุดรัก1ใน3ภาพที่ลีโอนาร์โด นำติดตัวไปไหนมาไหนจนวันที่เขาเสียชีวิต ยัง ถูกทักจากนักการศิลปะจำนวนมาก นั่นก็คือ การจัดวางท่าทางที่ดูพิศดารของภาพ ที่วาดให้พระแม่มารีย์นั่งตักนักบุญอันนามารดาของพระนาง! สิ่งนี้ดูจะแปลก (แต่มีผู้อธิบายว่า ลีโอนาร์โดต้องการให้ดูชัดเจนว่าใครเป็นแม่พระและใครคือนักบุญอันนา) และพระคริสตเยซูกุมารน้อยกำลังเล่นกับแกะ แต่เมื่อสังเกตุดีๆ เราพบว่า ลีโอนาร์โด แฝงนัยยะทางศาสนาที่ลึกซึ้งมากในภาพนี้ครับ

เพราะถ้าเรามองดูพระกุมารเยซูจริงๆแล้วที่ดูเหมือนเล่นกับแกะ แต่ที่จริงพระองค์กำลังข่มแกะลง เหมือนกำลังจะจับมัดถวายบูชายัญเพื่อไถ่บาปตามประเพณีศาสนายิว ซึ่งอันเป็นความหมายถึงพระองค์เองที่จะต้องเป็นลูกแกะของพระเจ้า ผู้ต้องตายไถ่บาปผู้อื่นเช่นกัน (ดังนั้นแม้คริสตศาสนาจะสืบทอดความเชื่อมาจากศาสนายิว แต่คริสตชนถือว่าพระเยซูเจ้าสิ้นพระชนม์เพียงครั้งเดียวเป็นการทรงไถ่ทุกคนตลอดกาล จึงไม่มีพิธีบูชายัญสัตว์ไถ่บาปในคริสต์ศาสนาอีก ดังนั้นพิธีบิปัง ดื่มเลือดและเนื้อของพระเยซูเจ้า ก็มาจากพิธีปัสกาของชาวยิวซึ่งทำสืบทอดกันมาเป็นพันๆปีก่อนพระเยซูประสูติ ไม่ใช่ศาสนาโบราณอื่นๆอย่างที่นิยายอ้างแต่อย่างใด)

และในภาพนี้ เมื่อดูดีๆจะพบว่าพระพักตร์ของพระกุมารเหมือนจะร้องไห้มากกว่าจะร่าเริง พระมารดามารีย์ ดูเหมือนจะเข้าใจในความจริงข้อนี้ว่า พระบุตรไม่ได้เล่น แต่กำลังแสดงชะตาชีวิตของพระองค์ คือต้องตายเหมือนแกะบูชายัญ กุมารน้อยทำหน้าเศร้าหันไปหาพระมารดาของพระองค์ พระนางจึงถลาเข้าไปหาพระบุตรของพระนางเหมือนจะอุ้มขึ้นมา และปลอบประโลมว่า "แม่อยู่นี่แล้ว..."

เช่นกันท่าทางของพระมารดานั้นกระฉับกระเฉงว่องไว ผิดกับท่าทางของนักบุญอันนาผู้ยายที่มองดูเหตุการณ์ด้วยท่าทีครุ่นคิดอย่างสุขุม เหมือนคนสูงวัยที่เข้าใจเรื่องความชีวิตและตายได้ดีกว่าคนอายุน้อย

แต่แม้ว่าจะมีการวิเคราะห์ว่าท่าทางที่ให้แม่พระนั่งตักนักบุญอันนาเพื่อจะสื่อว่าใครเป็นแม่เป็นลูก แต่ก็ดูจะพิศดารไปสักหน่อยเพราะแม่พระโตแล้วไม่ใช่เด็กๆ ภาพออกมากลายเป็นผู้หญิง(โตเต็มวัย)คนหนึ่งนั่งตักผู้หญิง(สูงวัย)อีกคนหนึ่งซึ่งเป็นเรื่องผิดธรรมชาติเอามากๆ

แต่แล้วก็เหมือนจะมีคนพบระหัสลับที่ไขความหมายในเจตนาในการจัดท่าอันยุ่งเหยิงและแปลกประหลาดของลีโอนาร์โดออกมาจนได้

เมื่อพบว่า ภาพนี้ถูกจัดองค์ประกอบจากสัญลักษณ์ที่สำคัญอันหนึ่งของคริสตศาสนา คือ กางเขน monogram of Christ หรือกางเขนชื่อย่อของพระเยซูพระคริสต์

กางเขนนี้ประกอบด้วยตัวตัว X(ออกเสียงว่า chi) และP(ออกเสียงว่า rho) อันเป็นอักษรย่อ2ตัวแรกของชื่อพระคริสต์ในภาษากรีก และเมื่อนำมาวางคู่กับสัญลักษณ์ อัลฟา และ โอเมก้า ก็จะยิ่งหมายถึงพระคริสต์ผู้เป็นหนึ่งเดียวกับพระเจ้าผู้เป็นปฐมเหตุและการสิ้นสุด

นอกจากนี้มีนักวิเคราะห์ที่พบว่าสัญลักษณ์นี้ สื่อว่าพระคริสต์คือพระเจ้าผู้สร้างฟ้าและจักรวาลอีกด้วย เพราะรูปทรงของกางเขนนี้ เป็นทิศทั้ง4และความสูงความลึกครับ อันแปลว่าจักรวาล

อฟ 3:18
ท่านและบรรดาผู้ศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายจะได้เข้าใจถึงความกว้าง ความยาว ความสูง ความลึก อีกทั้งหยั่งรู้ซึ้งถึงความรักซึ่งเกินกว่าจะหยั่งรู้ได้ ของพระคริสตเจ้า เพื่อท่านจะได้รับความไพบูลย์ทั้งปวงของพระเจ้าอย่างเต็มเปี่ยม

ดังนั้นกางเขนนี้คือกางเขนที่บอกว่าพระเยซูคือพระเจ้าผู้ทรงสร้างฟ้าและจักรวาล

และเราจึงพบความจริงจากการถอดระหัสนี้ว่า จากภาพสุดรักของเขานี้ ลีโอนาร์โด ดาวินชี่ ไม่เพียงเชื่อว่าพระเยซูมีฐานะของพระผู้ไถ่ แต่ยังบอกว่า พระเยซูมีฐานะของพระเจ้า อีกด้วยครับ

อ้างอิง

* http://www.leonardo2002.de/web2/html/news-hl-anna.html